Getijden- en gebedenboek
Meester van de Bostonse ‘Stad Gods’, ca 1470
ABM h25

Dit handschrift is gemaakt voor een vrouw. Het geeft een kijkje in de christelijke belevingswereld van de vrouw. In een gebed staat ‘Ic ongevallighe en onwaerdige sondarsse’. In heiligenlevens staat vaak beschreven hoe vroom vrouwelijke heiligen zijn. Nederigheid is een van de belangrijkste deugden. Geert Grote benadrukt het belang van lezen van heiligenlevens. Vrouwen kunnen geen Latijn lezen en hebben baat bij toegankelijke Nederlandse vertalingen. In de periode van de Moderne Devotie worden veel boeken in het Nederlands geschreven.

zaaltekst tentoonstelling

Vrouwen voor het voetlicht

2012

Nu te zien

Klooster begane grond gang Zuid

ABM h25

handschrift

Getijden- en gebedenboek

Geert Groote (auteur, Utrecht/Amersfoort)
Meester van de Bostonse Stad Gods (illustrator)

ca. 1470

perkament

i+203 f.

schenking

1882-09-19

Het handschrift bevat zes miniaturen, namelijk annunciatie (f. 13v) bij de O.L. Vrouwe getijden, Christus Salvator Mundi (f. 67v) bij de getijden van de Eeuwige Wijsheid, Pinksteren of nederdaling van de H. Geest (f. 100v) bij de getijden van de H. Geest, kruisiging (f. 116v) bij de korte kruisgetijden, Maria ten hemel opneming (f. 137v) bij de zeven getijden van de smarten `daer wi Marien lof in gheven', zielen in Gods schoot (f. 170v) bij de dodenvigilie. De afbeeldingen zijn van veel goud voorzien. De randversiering is helder van kleur, vooral in rood en groen, en bevat meer goud dan in het tweede hier beschreven handschrift. Het penwerk is niet eenduidig en vertoont zowel Utrechtse als Noordhollandse elementen. Het boekje is vermoedelijk gemaakt voor een vrouw zoals blijkt uit de woorden `ic ongevallighe en onwaerdige sondarsse' (f. 134v). Ook dit handschrift heeft wellicht in Amersfoort een bestemming gevonden. In de kalender is St. Joris, patroon van de parochiekerk van Amersfoort, weliswaar in zwart geschreven, maar rood onderlijnd (23 april).

Decoratie: 6 bladgrote miniaturen (ingevoegd), 6 bladen met geschilderde initiaal en geschilderde randversiering, talrijke initialen met penwerk (Utrechtse/Noordhollands?) Handschrift: littera textualis Boekband: 17de eeuw

Gezien met eigen ogen! : topstukken uit de Middeleeuwen in Museum Catharijneconvent  (Wendelien van Welie), 2014, 128-130, afb.IIMM : illustrated inventory of medieval manuscripts in Latin script in the Netherlands 1 Utrecht, Museum Catharijneconvent = IIMM : inventaire illustré de manuscrits médiévaux = IIMM : illustriertes Inventar mittelalterlicher Manuskripte  (J.P. Gumbert), 2011, nr. 29God in beeld  (Casper Staal), 2007, p. 158, afb. 3Middeleeuwse boeken van Het Catharijneconvent  (Helen Wüstefeld), 1993, p. 146-147, cat. nr. 98.1, afbThe golden age of dutch manuscript painting [New York]  (James H. Marrow), 1990The golden age of dutch manuscript painting [Utrecht]  (James H. Marrow), 1989, p. 200De bijbel het boek : bijbeltentoonstelling georganiseerd door het Nederlandsch Bijbelgenootschap , 1965, cat. nr. 101Noord-Nederlandse miniaturen. V: Nieuwe onderzoekingen en ontdekkingen  (A.W. Bijvanck), 1956, p. 17Verluchte handschriften uit de Nederlanden tot 1550 uit Nederlands bezit , 1955, cat. nr. 47Het Nederlandse boek 1300-1800  (Béatrice Jansen), 1950, cat. nr. 38La miniature dans les Pays-Bas septentrionaux  (A.W. Bijvanck), 1937, p. 108De Noord-Nederlandsche schilderkunst, deel 2  (G.J. Hoogewerff), 1937, p. 311Boekbanden van het klooster op Sint Agnietenberg te Zwolle  (Prosper Verheyden), 1933Les principaux manuscrits a peintures conservés dans les collections publiques du Royaume des Pays-Bas  (A.W. Byvanck), 1931, p. 114Noord-Nederlandsche miniaturen in handschriften der 14e, 15e en 16e eeuwen  (A.W. Bijvanck), 1922, p. 33, cat. nr. 76, afb. 227Verluchte handschriften in het Aartsbisschoppelijk Museum te Utrecht  (Willem de Vreese), 1922, p. 217-218, p. 214Oudheidkundig Jaarboek : derde serie van het Bulletin van den Nederlandschen Oudheidkundigen Bond , p. 4

Ziet u een fout of heeft u extra informatie over dit object?
Laat het ons weten!