Niet in het museum te zien

ABM bh323

beeld, retabel, fragment

Maria Magdalena onder het kruis

onbekend (Antwerpen)

1515 - 1524

eikenhout, verf

schenking

1911

Maria Magdalena staat voorovergebogen en profil naar links en wringt haar handen. Achter haar een rechte lijst, aan de bovenzijde afgebroken.

Zij is gekleed in een gewaad met vierkante halsuitsnijding, waarin een onderkleed met v-hals zichtbaar is. De rok van haar bovenkleed is aan de voorzijde opgeschort. Het bovenkleed heeft lange wijde mouwen. Om haar hoofd is een doek gewonden waaruit aan de achterkant een lange slip hangt die naar voren over haar rechterarm ligt. Van onder de sluier komen lange haarstrengen tevoorschijn, die over haar rug en schouders hangen. Haar mantel ligt om haar heupen. Aan haar voeten schoenen met brede neuzen.

Polychromie:
Een dubbele rij ingeponste puntjes langs de mantelrand wijst op een voormalige vergulding.

Techniek:
Aan de achterzijde vlak afgewerkt. Staande jaarringen. De kern lag links van het werkblok. Werkbanksporen: een ondiep deukje bovenin het hoofd.
Voormalige bevestiging: twee forse gaten door en door aan de onderzijde.

Staat:
Ronde herstelling ter hoogte van rechterwang en haarlok. Mogelijk oorspronkelijk als vervanging van een noestige plek. Deze stop loopt door tot in de nek. Vullinkje in kunsthars/was? onder de kin.
Afgebroken: een deel van de mantelplooi, delen van de handen, de punt van de neus en een gedeelte van het basement.
Groot gat aan de achterzijde ter hoogte van de schouders; mogelijk een natuurlijk gat ontstaan door noest. Daarboven twee schroefgaatjes; een klein gaatje aan de achterkant van het hoofd; een schroefgaatje onderaan.
Het beeld is licht wormstekig.

De Maria Magdalena zal afkomstig zijn van een Kruisiging of een Kruisafneming in een passieretabel. In het Antwerpse passieretabel van Korspel/Beverlo staat bijvoorbeeld een dergelijk figuurtje op de voorgrond van de Kruisafneming. De Maria Magdalena is vrijwel gelijk aan een Maria Magdalena met een zalfpot in haar handen in de collectie van Museum Boymans-van Beuningen te Rotterdam, Zuidelijke Nederlanden, ca. 1525-1530. De stukken zijn niet van één hand. Er zal een gemeenschappelijk, waarschijnlijk grafisch voorbeeld aan de overeenkomst ten grondslag liggen. ( Antwerpen 1993, cat. nr. 18; inv. nr. 1094; Rotterdam 1994, cat. nr. 43.) De hier besproken Maria Magdalena vertoont zeer veel overeenkomst in gezichtstype, haaruitwerking en draperie met een Antwerpse Besnijdenis in de Staatliche Museen te Berlijn, begin 16de eeuw. Het merk van Antwerpen, het 'handje', ontbreekt echter. Herkomst uit deze stad, die een enorme retabelproductie kende in deze periode, is dus niet helemaal zeker, maar wel zeer waarschijnlijk. ( Inv. nr. 495; Antwerpen 1993, cat. nr. 28.)

Status quaestionis:
Inv. Rientjes: Maria Magdalena, 2de kw. 16de eeuw; later 1ste kw. 16de eeuw; later: Antwerpen, ca. 1520.

Vogelsang 1911: heilige vrouw, Antwerpen, ca. 1520.
Recklinghausen 1958: Maria Magdalena, id.
Utrecht 1962 (Bouvy): id. Vergelijkt de figuur met soortgelijke stukken uit de retabels van Aldenhoven bij Jülich, te Aurich en te Brussel (coll. Delporte). De Maria Magdalena in het retabel van Zeddam dateert uit iets later tijd. Zie: De Borchgrave d'Altena 1957/58, fig. 7, 9, 161 en Leeuwenberg 1953, afb. 46.

Mijn virtuele tentoonstelling: dappere vrouwen in het Catharijneconvent  (Hortense Höppener-Bouvy), 2007, afb. 4Hout- en steensculptuur van Museum Catharijneconvent, ca. 1200-1600  (Marieke van Vlierden), 2004, p. 275Beeldhouwkunst : Aartsbisschoppelijk Museum Utrecht  (Désiré Bouvy), 1962, cat. nr. 278100 Hauptwerke aus dem Erzbischöfliches Museum zu Utrecht , 1958, cat. nr. 50Holzskulptur in den Niederlanden, 1: das Erzbischöfliche Museum zu Utrecht  (W. Vogelsang), 1911, nr. 119, pl. XXVI

Ziet u een fout of heeft u extra informatie over dit object?
Laat het ons weten!