Huidige locatie
Niet in het museum te zien
Objectnummer
BMH s2009
Objectnaam
schildering, drieluik, grisaille
Titel
Drieluik met Aanbidding der koningen
Vervaardiger
Datering
1515 - 1524
Materiaal
olieverf, paneel
Afmetingen
- middenpaneel109.0 cm
- middenpaneel69.5 cm
- middenpaneel lijst123.0 cm
- middenpaneel lijst85.5 cm
- zijpanelen109.0 cm
- zijpanelen30.0 cm
- zijpanelen lijst123.0 cm
- zijpanelen lijst43.0 cm
- 123.0 cm
- 86.5 cm
- 8.0 cm
Verwervingsmethode
legaat
Verwervingsdatum
1907
Beschrijving
Op het linkerluik de Annunciatie; op het rechterluik de Vlucht naar Egypte met op de achtergrond het korenwonder. De beschildering van de buitenluiken met twee staande engelen in grisaille, met wapenschilden van het Haarlemse echtpaar Magdaleen van Wissen (†1556) en Claes Joosten Soutman (†ca. 1560), is van een andere, latere hand (ca. 1600).
Opmerkingen
Het drieluik werd geschilderd in opdracht van het Haarlemse echtpaar Magdaleen van Wissen en Claes Joosten Soutman. De knielende koning op het middenpaneel is vermoedelijk een portret van de laatstgenoemde. Op de achterzijde van de luiken zijn omstreeks 1600 hun wapenschilden afgebeeld. Het echtpaar Soutman was lid van het Haarlemse kerstmisgilde, een religieuze broederschap, die al sinds 1300 bestond en die tot aan de Alteratie in 1575 een eigen kapel met een altaar in de parochiekerk van Sint Bavo had. Het drieluik komt waarschijnlijk niet uit deze kapel, maar kan gediend hebben als devotiestuk voor privé-gebruik. Het is mogelijk dat het later, na het aanbrengen van de engelen en de wapenschilden op de achterkant van de luiken, alsnog aan het Kerstmisgilde is geschonken dat toen van de grote kapel naar een kleinere ruimte was verhuisd (Hamer 1983). De laatste eigenaar van het triptiek, Mgr. Van Wijckerslooth, was eveneens lid van dit gilde ( Van Sasse van Ysselt 1905, p. 184, 188).
Natuurwetenschappelijk onderzoek:
Het drieluik werd onderzocht met infraroodreflectografie (IRR) op 4 april 1997. Negatiefnummers (aanwezig bij het RKD Den Haag): MF 1353:1 t/m 1355:18.
Vgl. foto's in hangmap van Floris van Adrichem en diens echtgenote Catryn Gerritsdr. Families Van Adrichem en (Magdaleen) Van Wissen zijn gelieerd, zie kopie uit 'Beschrijving van het Kerstmisgilde te Haarlem' in hangmap.
LIJST:
origineel (Berg 1995).
Toeschrijving:
Meester van Alkmaar ? (oude inventariskaart BMH). Noord-Nederland (inventarisvel). Noord- of Zuid-Nederland (Utrecht 1967). Haarlemse school, Jan Mostaert of omgeving (Hamer 1983).
Datering:
Ca. 1520 (Utrecht 1967; Hamer 1983). Achterzijde van de zijluiken werden omstreeks 1600 door een andere kunstenaar beschilderd (omgeving Blocklandt ?). Volgens Paul zit er een tijdsverschil van ca. 50 jaar tussen de schilderingen op de voor- en achterzijde van het drieluik (zie Berg 1995).
Herkomst schilderij:
zie Hamer 1983, p. 9 (hangmap).
Restauraties:
Parket aan de achterzijde van het middenluik werd in 1931 aangebracht door Van Bohemen (zie metalen schildje op parket).
Literatuurverwijzingen
Northern European and Spanish paintings before 1600 in the Art Institute of Chicago : a catalogue of the collection (Martha Wolff), 2008, p. 286-287, afb. 2, nt. 10
Titel
Northern European and Spanish paintings before 1600 in the Art Institute of Chicago : a catalogue of the collection
Auteursvermelding
Martha Wolff...[et al.]
Auteur
Martha Wolff
Plaats van uitgave
Chicago, New Haven, Londen
Uitgever
The Art Institute of Chicago, Yale University Press
Jaar van uitgave
2008
Paginering
460
Illustraties
ill.
ISBN
978-0-300-11944-2
Annotatie
Bijl., reg.
Materiaal
boek
-
Trefwoorden
schilderkunst
Geografisch trefwoord
Frankrijk, Spanje, Nederland, Engeland, Duitsland
Exemplaarnummer
2008/282mus cat
Van Amsterdamse burgers tot Europese aristocraten : hun geschiedenis en hun portretten : de Heijnen-maagschap 1400-1800, band I en II (S.A.C. Dudok van Heel), 2008, p. 94-96, afb. XX
Titel
Van Amsterdamse burgers tot Europese aristocraten : hun geschiedenis en hun portretten : de Heijnen-maagschap 1400-1800, band I en II
Auteursvermelding
S.A.C. Dudok van Heel ; redactie A.M.W. Bulk-Bunschoten...[et al.]
Auteur
S.A.C. Dudok van Heel, A.M.W. Bulk-Bunschoten
Plaats van uitgave
's-Gravenhage
Uitgever
Koninklijk Nederlandsch Genootschap voor Geslacht- en Wapenkunde
Jaar van uitgave
2008
Paginering
1134
Illustraties
ill.
ISBN
978 90 805689 5 2
Annotatie
Bibliogr., reg.
Materiaal
boek
-
Trefwoorden
regenten, portretten, Republiek der Verenigde Nederlanden
Geografisch trefwoord
Amsterdam
Persoon/instelling
Claes Heijn Claesznszn, Heijnen, familie
Exemplaarnummer
2008/35015D33-34
Jozef van Nazaret : zijn iconografie in de Noord-Nederlandse schilderkunst van de zestiende en zeventiende eeuw : bijlagen (Inge Schriemer), 2007, afb. 9
Titel
Jozef van Nazaret : zijn iconografie in de Noord-Nederlandse schilderkunst van de zestiende en zeventiende eeuw : bijlagen
Auteursvermelding
Inge A. Schriemer
Auteur
Inge Schriemer
Plaats van uitgave
Groningen
Uitgever
Schriemer, Inge
Jaar van uitgave
2007
Paginering
116
Illustraties
ill.
Annotatie
Masterscriptie Universiteit Groningen
Materiaal
boek
-
Trefwoorden
schilderkunst, iconografie
Geografisch trefwoord
Noordelijke Nederlanden
Persoon/instelling
Jozef
Exemplaarnummer
2011/39855H24
De schilderijen van Museum Catharijneconvent (Jeltje Dijkstra), 2002, p. 138-139, afb.
Titel
De schilderijen van Museum Catharijneconvent
Auteursvermelding
J. Dijkstra, P.P.W.M. Dirkse en A.E.A.M. Smits
Auteur
Jeltje Dijkstra, Paul Dirkse, Anneloes Smits
Plaats van uitgave
Utrecht, Zwolle
Uitgever
Museum Catharijneconvent, Waanders Uitgevers
Jaar van uitgave
2002
Paginering
575
Illustraties
ill.
ISBN
90-400-9661-9
Annotatie
Bibliografie, registers op persoonsnamen, topografie, hoofdvoorstelling, inventarisnummer
Materiaal
boek
-
Trefwoorden
schilderkunst
Persoon/instelling
Museum Catharijneconvent
Exemplaarnummer
2002/494300D-301D
Stageverslag materieel onderzoek van memorietafels Museum Catharijneconvent (Astrid van den Berg), 1995
Kunstschatten uit het bisschoppelijk museum van Haarlem in het aartsbisschoppelijk museum Utrecht (Jan Verspaandonk), 1967, cat. nr. 6
Titel
Kunstschatten uit het bisschoppelijk museum van Haarlem in het aartsbisschoppelijk museum Utrecht
Auteursvermelding
inleiding J.A.J.M. Verspaandonk, D.P.R.A. Bouvy
Auteur
Jan Verspaandonk, D.P.R.A. Bouvy
Plaats van uitgave
Utrecht
Uitgever
Aartsbisschoppelijk Museum
Jaar van uitgave
1967
Paginering
50
Illustraties
ill.
Annotatie
Lit. opg., reg.
Te zien op tentoonstelling
Kunstschatten uit het bisschoppelijk museum van Haarlem in het aartsbisschoppelijk museum Utrecht (Aartsbisschoppelijk Museum, 1967-09-01 t/m 1967-10-29)
Materiaal
boek
-
Exemplaarnummer
ABM 00/493tent cat
Een Haarlemse "Aanbidding van de drie koningen" (Dianne Hamer) Opmerkingen?