Schip der Kerk
Jacob Gerritsz. Loef, ca. 1645
BMH s400

Hier wordt de overwinning van de katholieke kerk op anders-gelovenden verbeeld. Aan de grote mast hangt de gekruisigde Christus, boven hem de vier evangelisten. Hoog in top wappert een vlag, versierd met de passiewerktuigen. De goddelijke deugden Geloof, Hoop en Liefde staan op de zeilen. Tal van heiligen bevinden zich op het achterschip. Op het voordek is Mozes herkenbaar met de stenen tafelen, de Tien Geboden. Tevergeefs vallen ‘ketters’, onder wie Mohammed, Calvijn en Luther, vanuit de zee het machtige ‘Schip der Kerk’ aan.

text in exhibition

Met passie geschilderd : topstukken uit de Gouden Eeuw

2008

Not on display in the museum

BMH s400

schildering

Schip der kerk

attributed to Jacob Gerritz. Loef

1640 - 1649

olieverf, doek op paneel

bruikleen

1873-08-01

Het schip der kerk is een allegorische voorstelling van de overwinning van de rooms-katholieke kerk op andersdenkenden. Het vaartuig heeft de rots HOVAERDICHEYT (links) gepasseerd. Op een stuk wrakhout op de voorgrond de bijbeltekst: GHY HEBT IN V MACHT VERSTERCKT DIE ZEE/ GHY HEBT ’T SAMEN GHEBROOCKEN DIE HOOFDEN/ DER DRACKEN IN DIE WATEREN. PSALM 73. Links zit de ANTEKRIST op een zevenkoppig monster; rechts bedreigt ANTIOCHUS, gezeten op de LEVIATAN, het schip. Hiertussen drijven allerlei ketters, gewapend met zwaard en/of geschrift, van links naar rechts: MAHVMET, NESTORIVS, CALVINVS, LVTER, DONATVS, MINNO SIMENS, MA NES, IAN HVS, ARIVS en SIMON MAGNVS [sic]. De tekst langs de boeg van het schip voorspelt evenwel dat de vijanden van de rooms-katholieke kerk niet in hun kwade opzet zullen slagen: [In Gode su]LLEN WY CHRACHT DOEN ENDE HY SAL TE NIET BRENGEN DIE ONS QVELLEN PSA[L]M 59. Aan boord bevindt zich een vijftigtal bijbelse en allegorische figuren. Langs de reling, rechts, hanteert een man een dieptelood met het opschrift: GOETOEZICHT terwijl naast hem het anker BETROVWEN ligt. Links van Johannes de Doper, die in het midden staat, zit vrouw VRIJWILLE op de reling met een hart in haar ene en een skelet in haar andere hand. Rechts hiervan probeert VERWARPINGE aan boord te komen maar hij wordt door IUSTITIA met een zwaard teruggeslagen. Links helpt een oude vrouw DEI GRATIA de figuur van VERKIESINGE aan boord. Voor de grote mast pompt een man PENE/TIN/SI water over boord. Door de geopende schutspoorten kijken de vier westerse kerkvaders naar buiten, van links naar rechts: S/HIERONY/MVS, S/AVGVETI/NVS [sic], S/ AMBROSI/VS en S/GREGORI/VS.

In 1990 is dit tot dan toe anonieme werk, dat waarschijnlijk geïnspireerd is op een prent, door P. Dirkse toegeschreven aan Loef (vgl. Enkhuizen 1990, p. 21).

Baroko v Bavorsku a v Čechách : Katalog česko-bavorské zemské výstavy (Baroque in Bavaria and Bohemia)  (Jana Kunešová), 2024, p. 127-128, afb.Barock Bayern und Böhmen : Katalog zur Bayerisch-Tschechischen Landesausstellung 2023/2024, Haus der Bayerischen Geschichte Regensburg. 10 Mai - 3. Oktober 2023  (Peter Wolf), 2023, p. 115, 116 , afb.Van Antwerpen naar Amsterdam : schilderkunst uit de zestiende en zeventiende eeuw  (Micha Leeflang), 2023, cat. 84, p. 372, afb.From Antwerp to Amsterdam : painting from the sixteenth and seventeenth centuries  (Micha Leeflang), 2023, cat. 84, p. 372, afb.Der geteilte Himmel : Reformation und religiöse Vielfalt an Rhein und Rhur  (Heinrich Theodor Grütter), 2017, p. 364, nr. 18.5Eingerollte Segel und volle Fahrt : Kirchen- und Staatsschiffe im Medienkrieg der Reformationszeit : Begleitbuch zur gleichnamigen Wanderausstellung  (Stephan Leibfried), 2017, p. 53-54, afb.De kracht van Luther  (Marcel Barnard), 2017, p. 150-152, afb. 10.6Caritas : Nächstenliebe von den frühen Christen bis zur Gegenwart  (Kim Ahlings), 2015, p.565-567, afb. 114Das konfessionelle Zeitalter  (Franz Brendle), 2015, p. 147, afb. 10Formen des Miteinanders in Zeiten der Globalisierung  (Johanna Bödege-Wolf), 2015, p. 187, afb. 1Controversen in context : een comparatief onderzoek naar de Nederlandstalige controversepublicaties van de jezuïeten in de zeventiende-eeuwse Republiek  (Joep van Gennip), 2014, omslagIk geef om jou! : naastenliefde door de eeuwen heen  (Marije de Nood), 2014, p. 15, afb.Verflochtene Staatlichkeit : Globalisierung als Governance-Geschichte  (Gunnar Folke Schuppert), 2014, p. 263, afb. 24God, Heidelberg en Oranje : 450 jaar Heidelbergse Catechismus  (K. Apperloo-Boersma), 2013, p. 239, afb HK52Kirchen- und Staatsschiffe zwischen Reformation und Gegenreformation im 16. Jahrhundert : Segel hissen für die moderne Staatlichkeit = Ships of Church and State in the 16th century Reformation and Counterreformation: setting sail for the modern state  (Stephan Leibfried), 2013, p. 44, afb.De andere verbeeld : verbeeld gevaar  (Karen Wyckmans), 2013, p. 24, afb.Power of faith : 450 years of the Heidelberg Catechism  (K. Apperloo-Boersma), 2013Das konfessionelle Zeitalter  (Franz Brendle), 2010, p. 147, afb.Calvinismus : die Reformierten in Deutschland und Europa  (Ansgar Reiss), 2009, p. 27-28, nr. 0.13, afb.Calvinismus : die Reformierten in Deutschland und Europa  (Ursula Schweizer), 2009, p. 22, afb.Katholiek en protestant : hoe Noord en Zuid van godsdienst verwisselden  (Willem Frijhoff), 2009, p. 124, afb.Leiders van de Gouden Eeuw  (Gerben Graddesz Hellinga), 2009, p. 124, afb.Calvijn en de Nederlanden  (K. Apperloo-Boersma), 2009, p. 126-127, afb.2000 jaar Nederlanders hun geloof en de kunst  (Yvonne Bleyerveld), 2009, p. 635, afb.Tachtigjarige Oorlog : opstand en consolidatie in de Nederlanden (ca. 1560-1650)  (S. Groenveld), 2008, p. 386, afb.Kroniek van Hoorn, band 1: 1316-1559  (Theodorus Velius), 2007, p. 377, afb.Als Frieden möglich war : 450 Jahre Augsburger Religionsfrieden  (C.A. Hoffmann), 2005, p. 411-412, cat. nr. V.4, afb.Pharos : geschiedenis voor de basisvorming havo/vwo, 3  (Verena de Bont), 2005Als Frieden möglich war : Ausstellung feiert 450 Jahre Augsburger Religionsfrieden  (Ursula Dietmair), 2005Pharos : geschiedenis voor de basisvorming havo/vwo, 2  (Verena de Bont), 2004, p. 46, 56, afb.Der Idee Europa : Entwürfe zum Ewigen Frieden : Ordnungen und Utopien für die Gestaltung Europas von der pax romana zur Europäischen Union : eine Ausstellung als historische Topographie  (Marie-Louise von Plessen), 2003, cat. nr IV/38, afb. p. 36Goddelijk geschilderd : honderd meesterwerken van museum Catharijneconvent  (Henri Defoer), 2003, p. 205-207, afb.De schilderijen van Museum Catharijneconvent  (Jeltje Dijkstra), 2002, p. 219-220, afb.De multiculturele samenleving als uitdaging  (Guus Extra), 2002, p. 181-198De beeldenstorm  (Herman Kaptein), 2002, afb. 22Pharos : geschiedenis voor de basisvorming havo/vwo, 1  (Verena de Bont), 2002Geloven in verdraagzaamheid  (Tanja Kootte), 1998, voorwerpenlijst, nr. 101648 Vrede van Munster : feit en verbeelding  (Jacques Dane), 1998, afb. 841648-Krieg und Frieden in Europa : Ausstellungskatalog  (K. Bussman), 1998Der Prediger des Evangeliums : Erben der Reformation im Spiegel der Kunst  (Reimar Zeller), 1998, afb. 55Beeldenstorm 2 : close-ups van kunst uit Nederlandse musea  (Henk van Os), 1998, p. 13, afb.Vrede, vrijheid, vaderland : Nederlandse protestanten en de vrede van Munster  (H.H.J. van As), 1998, afb. 75Discipleship in context : papers read at the Menno Simons 500 International Symposium Elspeet, Netherlands, 1996  (Alle Hoekema), 1997, omslag, p. 8-9, p. 10-22The sea, the ship, and the lifeboats : discipleship in the life and times of Menno Simons  (Gerke J.J. van Hiele), 1997Een leven vol gevaar : Menno Simons (1496-1561) leidsman der dopers  (B. Rademaker-Helfferich), 1996, cat. nr. 108Sporen van Menno : het veranderende beeld van Menno Simons en de Nederlandse mennisten  (Piet Visser), 1996, p. 116De Republiek 1477-1806, deel 1: Tot 1647  (Jonathan Irvine Israel), 1995, p. 107In het licht van het lezen : de rol van het boek in de beeldende kunst  (Henriëtte Fuhri Snethlage), 1992De kracht van het geloof: de wording van Europa  (Wim Blockmans), 1992Jezuïeten in Nederland  (Paul Dirkse), 1991, cat. nr. 119Portret van Enkhuizen in de Gouden Eeuw  (Rudi Ekkart), 1990, vgl. p. 21-22, afb. 26Kunstschätze aus dem Rijksmuseum 'Het Catharijneconvent' Utrecht : Ausstellung im Rahmen der "Begegnung mit den Niederlanden' 16 Juli bis 13. September 1987 Augustinermuseum Freiburg i. Breisgau  (Detlef Zinke), 1987, p. 32Tekst en uitleg [1982]  (Henri Defoer), 1982, p. 63, afb.Geloof en satire anno 1600 , 1981, p. 60-64, afb.Tekst en uitleg [1979] , 1979, p. 77, afb.Zuid-Nederlandse immigratie 1572-1630  (J. Briels), 1978, p. 32Iconography of the Counter Reformation in the Netherlands : heaven on earth  (B. Knipping), 1974, dl. 2, p. 357Die Kupferstiche zur Psalmodia eucaristica des Melchior Prieto von 1622  (Ewald M. Vetter), 1972, p. 157Sant Peters Schifflin  (Ewald M. Vetter), 1969, p. 7-34, m.n. p. 19-20, afb. 13Kerkelijke kunst  (Désiré Bouvy), 1965-1967, afb. 35

Have you noticed a mistake or do you have any further information about this object?
Let us know!