Zwarte dalmatiek
Anoniem, 1625-1650
BMH t10b

Op de beide zijden van deze rouwdalmatiek zijn banen van witte zijde aangebracht. Daarop bevinden zich in totaal twaalf schildjes met passie-attributen. Rechtsboven is het hoofd van Pontius Pilatus te zien, daaronder de geselkolom en daar weer onder de geselwerktuigen. Links in het midden is een zwaard geborduurd waarop een bloedend oor aangebracht is; dit verwijst naar Petrus die tijdens de Gevangenneming uit woede en machteloosheid het oor van de knecht van de hogepriester afhakte. De achterzijde (niet afgebeeld) toont onder meer nog de dertig zilverlingen van Judas en de zweetdoek van Veronica.

for publication

2011

On display now

Klooster benedenverdieping Schatkamer

BMH t10b

liturgica, dalmatiek

Zwarte dalmatiek met doodshoofden en passie-instrumenten

onbekend (Noord-Nederland)
onbekend (Haarlem) plaats vervaardiging onzeker

1625 - 1649

zijde, floszijde, linnen, verf

bruikleen

1869-04-01

De dalmatiek is van zwarte ribszijde. Op de voor- en de achterkant zijn twee witte zijden banen aangebracht, waarop in een twaalf schilden de 'arma Christi' en tal van passie-attributen zijn geborduurd. De schilden hangen aan twee elkaar kruisende knekels waarboven een doodshoofd.
Op de achterkant links zijn v.b.n.b. afgebeeld: de hogepriester Kaïphas, Judas en de geldbuidel, en de dertig zilverlingen; rechts de zweetdoek van Veronica, de spons en de kelk met edik, en de dobbelstenen en de mantel van Christus.
Op de voorkant links zijn v.b.n.b. te zien: fakkels en de vuurpot, het zwaard en het afgehouwen oor van de knecht van de hogepriester, en de lantaarn van de soldaten van Getsemane; rechts de landvoogd Pontius Pilatus, de geselzuil, en de roede en de gesel. In de dwarsbalken houden twee engelen een schild op, waarop de vijf kruiswonden van Christus zijn aangebracht.
Techniek: zie BMH t10a.

Bij de dalmatieken heeft een kazuifel behoord, dat echter niet meer kan worden getraceerd. De schaduw-inventaris van het BMH (ca. 1975) vermeldt, dat bij de dalmatieken fragmenten van dit kazuifel deel uitmaakten van de bruikleen. Graaf 1913, p. 33 nrs. 55 en 56 noemt deze fragmenten echter niet.

Kerkgewaden in de verdrukking, paramenten in de Republiek als dragers van identiteit 1580-1650  (Richard de Beer), 2023, p. 539, afb.J.S. Bach, St. Matthew Passion, BWV 244, The Netherlandish Bach Society, Museum Catharijneconvent  (Anique Chantal de Kruijf), 2011, p. 66-67, afb.

Have you noticed a mistake or do you have any further information about this object?
Let us know!