Not on display in the museum

RMCC g1125

prent, kopergravure

Venerabile Sacramentum, monstrans in vorm van genadestoel waarin hosties van het Brussels mirakel

Jan van Troyen (graveur)
Pieter Kints (uitgever, Brussel)

1630 - 1649

papier

schenking

1995-06-08

Binnen een laatgotische overhuiving is een monstrans in de vorm van een genadestoel zichtbaar: God de Vader (met tiara) houdt een kruis vast. De duif bevindt zich aan zijn rechterkant. In het centrale gedeelte van het kruis zijn drie hosties zichtbaar. De monstrans wordt omgeven door een sluier met een patroon waarin de letters IHS te zien zijn. Aan de bovenzijde zijn onder elkaar drie kronen afgebeeld. De voorstelling bevindt zich tussen twee draperieën. Onder de de monstrans een cartouche met de tekst 'Venerabile sacramentum' en een vierregelig onderschrift in latijn: 'Quod anno 1370...'.

Vergelijk ABM s463. In de documentatiemap van dit schilderij is te lezen hoe in St Goedelekerk te Brussel de drie hosties werden bewaard, die afkomstig waren van het zogenoemde Brusselse hostiewonder(zie hierover de genoemde doc.map). De grote monstrans in de vorm van een genadestoel was in 1530 geschonken door Margaretha van Oostenrijk. De aartshertogen Albert en Isabella vernieuwden in 1609 het sacramentsaltaar en gaven op hun beurt de drievoudig gekroonde tent boven de monstrans samen met een met diamanten en paarlen bezette sluier. Tijdens de Franse Revolutie is de monstrans verdwenen.
De prent komt niet voor in Hollstein. Jan van Troyen (*1610-?) noemt men aldaar actief rond het midden van de 17de eeuw. Pieter Kints werkt ca. 1610-1640 in Brussel.

Door de paus uit Langedijk verdreven : de geschiedenis van Pontianus van Broek  (Theo Ettema), 2014, p. 89, afb. 18

Have you noticed a mistake or do you have any further information about this object?
Let us know!