Middelrijns altaar
Middelrijn of Westfalen?, ca. 1410
ABM s25-28 en ABM s156-158

In de loop van de veertiende eeuw raakt het gebruik van een retabel (altaarstuk) steeds meer verbreid. Een retabel staat op een stenen altaartafel en heeft meestal twee zijluiken die op kerkelijke feestdagen worden geopend.
Ook deze twee luiken maakten deel uit van een altaarstuk. Het middengedeelte is verloren gegaan. Wanneer het altaar is geopend, zijn de binnenzijden van de vleugels met daarop taferelen uit het leven van Maria te zien. Met hun stralende kleuren en gouden achtergrond maken zij een feestelijke indruk. In gesloten toestand zijn de in soberder tinten geschilderde scènes uit het lijden van Christus zichtbaar.

[afbeelding binnenzijde en buitenzijde met nummering]
Binnenzijde:
1 Boodschap aan Maria
2 Maria bezoekt Elisabet
3 Geboorte van Jezus
4 Aanbidding der koningen
5 Verrijzenis van Christus
6 Hemelvaart van Christus
7 Pinksteren
8 Sterfbed van Maria

Buitenzijde:
9 Christus in de hof van Getsemane
10 Gevangenneming van Christus (verloren gegaan)
11 Christus voor Pilatus
12 Geseling
13 Doornenkroning
14 Kruisdraging
15 Kruisafneming (?) (verloren gegaan)
16 Graflegging
17 Maria, ondersteund door Johannes
18 Longinus met de lans (verloren gegaan)

zaaltekst vaste opstelling

2006

Nu te zien

Klooster begane grond Refter

ABM s27.1

schildering, retabel

Middelrijns altaar, Christus in de hof van Gethsemane

onbekend (Keulen) plaats vervaardiging onzeker

1405 - 1414

tempera, paneel, multiplex

schenking

Links van de biddende Christus, vergezeld door drie slapende discipelen, is de prelude tot de Gevangenneming afgebeeld: Judas, begeleid door drie soldaten waarvan een al over de omheining klimt, wijst hen Christus aan.

De oorspronkelijke verdeling van de panelen over de buitenzijde van de luiken is niet bekend. Het betreft de voorstellingen ABM s27.1- s27.2, ABM s28.1-s28.2, ABM s156-s158.

De Kunsthistorie en datering in onderaardse kalksteengroeven 2005-2007  (Henk Blaauw), 2007De schilderijen van Museum Catharijneconvent  (Jeltje Dijkstra), 2002, p. 96-100, afb.Utrechter Altar und die Malerei um 1400 am Mittelrhein  (Julia Zipelius), 1992

Ziet u een fout of heeft u extra informatie over dit object?
Laat het ons weten!