Detail randversiering: strijdende ridders, half paard half mens, BMH h66, f. 37v
Detail Laatste Oordeel: oordelende Christus, zielen in de hemel, BMH h66, f. 37v
Detail: Duivel met hertengewei, snavel en monstergezicht op torso, BMH h66, f. 37v
Laatste oordeel, BMH h66, f. 37v-38r
Bij gebruik vermelden: Museum Catharijneconvent, Utrecht, foto Ruben de Heer
Bij gebruik vermelden: Museum Catharijneconvent, Utrecht, foto Ruben de Heer
Detail: een vos zegent een haan (benedire te ... dominus: moge de Heer je zegenen) (Reinaert de Vos en Cantecleer?), BMH h66, f. 38r
Bij gebruik vermelden: Museum Catharijneconvent, Utrecht, foto Ruben de Heer
Bij gebruik vermelden: Museum Catharijneconvent, Utrecht, foto Ruben de Heer
Initiaal D in blauw en zilver, in een gouden ingeschulpt cachet, floraal versiert in roze, rood, groen en blauw. Met een rijke florale randversiering, in het voetwit een vos die een haan zegent (haan: benedire te ... vos: dominus), BMH h66, f. 38r
Detail: Koning David (?) met banderol: sich vor dich tru is vel (Pas goed op jezelf, trouw is meedogeloos), BMH h66, f. 48r
Initiaal O in rood en zilver, in een gouden ungeschulpt cachet, floraal versiert in rood, groen en blauw:
Hier beghint dat corte cruys getide.
In Dietsce. Patris sapientia veritas
O heere wilt mijn lippen op doen ende
mijn mont sal
voert condighen
dijn lof Deus in
God wilt dencken
in mijn hulpe. Heere tot mij te
hulpen haest. Glorie si den vader
ende den sone ende den heiligen geest
Alst was inden beginne ende nu
ende ewelic sonder eynde Amen
Die wijsheit des vaders die
godlike waerheit god ende
mensche was ghevaen te metten tide
ghelaten van sinen iongheeren ende
was gelevert den joden vercocht ende
ghepijnt vers Heere Jezus Christus
wij aenbeden ende benedien dy
Met een rijke florale randversiering, rechts een mannetje met kroon (Koning David?) en banderol: 'Sich vor dich tru ist vel', BMH h66, f. 48r
Initiaal O in blauw en zilver, in een gouden cachet, floraal versiert in roze en groen. Rijke florale randversiering met rechtsonder een vos die de passie preekt voor de kippen (mogelijk Reinaert de Vos, transscriptie bij bijzonderheden), BMH h66, f. 53r
Bij gebruik vermelden: Museum Catharijneconvent, Utrecht, foto Ruben de Heer
Bij gebruik vermelden: Museum Catharijneconvent, Utrecht, foto Ruben de Heer
Vos, met blauwe monnikskap, preekt voor twee hanen vanaf de kansel, BMH h66, f. 53r
Bij gebruik vermelden: Museum Catharijneconvent, Utrecht, foto Ruben de Heer
Bij gebruik vermelden: Museum Catharijneconvent, Utrecht, foto Ruben de Heer
Initialen O, O en O in goud, blauw en rood versiert (tekst hoort bij de Vos die de Passie preekt):
salve mijnre sielen. Pater noster
O heere Jezus Christus ic aenbede di in
den grave ligghende met edelre
salven ghesalvet. Ic bidde di dat
dijn doot si mijn leven. Pater noster
O heere Jezus Christus. Ic bidde di goede
herde behoede den rechtverdighen
ende den sondare maect rechtverdich
ende alle gheloovighen weest
barmhertich. Ende mij arme sondaer
genadich. Pater Noster Ave Maria
O heere Jezus Christus. Ic bidde di om
die bitterheit dijns lidens dat
du ledes aenden cruce. Ende alder
meest doen dijn edel siele van dinen
lichame versaet. Weest bermhertich
mijnder armer sielen Amen., BMH h66, f. 53v
Einde van de tekst (opdat ic mach leven metten saliger geesten in ewicheiden Amen), BMH h66, f. 125v-126r
- TekstGetijden- en gebedenboek
Lieven van Lathem, Vlaanderen, ca. 1475
BMH h66
In de Middeleeuwen bidden geestelijken dagelijks op vaste tijdstippen, ook wel getijden genoemd. Met de komst van getijden- en gebedenboeken in de Nederlandse taal wordt het ook voor leken, mensen die niet tot de geestelijke stand behoren, mogelijk om de getijden te bidden. Deze boeken behoren in de vijftiende eeuw tot de populairste boeken van de Noordelijke Nederlanden. - soort tekstzaaltekst vaste opstelling
- geschreven in2016
- Huidige locatieNiet in het museum te zien
- ObjectnummerBMH h66
- Objectnaamhandschrift
- TitelHorae, gebeden, Passie ons liefs Heeren metten uren ghedeilt
- VervaardigerLieven van (I) Lathem (illustrator, Vlaanderen, Gent/Antwerpen(?)) naam vervaardiger onzeker
omgeving van Lieven van (I) Lathem (illustrator) naam vervaardiger onzeker - Dateringca. 1475
- Materiaalperkament
- Afmetingen
- 21.5 cm
- 16.0 cm
- 4.5 cm
- Paginering127 ff. (incompl.)
- Verwervingsmethodebruikleen(?)
- Verwervingsdatum1907-08-24
- BeschrijvingIn het handschrift zijn twee miniaturen bewaard, een annunciatie naar voorbeeld van Hans Memlinc (f. 8v, behoorlijk beschadigd) en een bijzondere afbeelding van het laatste oordeel bij het begin van de zeven boetpsalmen (f. 37v). Tenminste twee miniaturen zijn uitgesneden, een voor de korte Kruisgetijden (f. 48) en vermoedelijk ook een bij de suffragie voor Antonius (f. 54). In het laatste oordeel domineert God de Vader als rechter bij het einde der tijden. Aan weerszijden van hem zijn de bemiddelaars ten halven lijve afgebeeld.
- OpmerkingenDoormiddel van in rood genoemde heiligen in de kalender is het aannemelijk gemaakt dat dit handschrift gebruikt werd in Utrecht, niettemin is het een Vlaams product. Dit blijkt niet alleen uit de stijl van de decoratie. Ook het niet geheel met namen invullen van de kalender en de O.L. Vrouwegetijden volgens gebruik van Rome zijn veeleer kenmerken van Zuidnederlandse boeken dan van Noordnederlandse. De randversiering is in Gentse stijl en ook het penwerk is afkomstig uit de Zuidelijke Nederlanden. Tot slot is de spelling Vlaams.
Decoratie: 2 miniaturen (tenminste 2 ontbreken) met randversiering over 4 marges, 45 bladen met geschilderde initiaal (op gouden achtergrond) en randversiering over 3 marges, 7 bladen met randversiering in boven- en benedenmarge, talrijke initialen Handschrift: littera textualis (meedere handen) Boekband: 16de eeuw - LiteratuurverwijzingenAls de vos de passie preekt... : verrassende vondsten (Floris G.T. Harskamp), 2018Zuid-Nederlandse miniatuurkunst : de mooiste verluchte handschriften in Nederlands bezit (Anne Margreet W. As-Vijvers), 2018, p. 242-243, cat. nr. 63, afb.Splendour of the Burgundian Netherlands : Southern Netherlandish illuminated manuscripts in Dutch collections (Anne Margreet W. As-Vijvers), 2018, p. 242-243, cat. nr. 63, afb.Voor Utrechts gebruik (Hanneke Lenders), 2012, p. 23, tekstIIMM : illustrated inventory of medieval manuscripts in Latin script in the Netherlands 1 Utrecht, Museum Catharijneconvent = IIMM : inventaire illustré de manuscrits médiévaux = IIMM : illustriertes Inventar mittelalterlicher Manuskripte (J.P. Gumbert), 2011, nr. 220Engelen in de kunst (Inge Schriemer), 2006, p. 74. afb.Gratia Dei : les chemins du Moyen Âge (Didier Méhu), 2003, p. 165-167, afb.Tot in lengte van dagen (T. van Bueren), 2002, afb. 30Leven na de dood : gedenken in de late Middeleeuwen (T. van Bueren), 1999, p. 140, cat. nr. 10, afb.Duivels en demonen : de duivel in de Nederlandse beeldcultuur (Petra van Boheemen), 1994, p. 125, cat. nr. 64, afb. 132Middeleeuwse boeken van Het Catharijneconvent (W.C.M. Wüstefeld), 1993, p. 173, cat. nr. 120, afb.Flämische Schule II : Textband (Otto Pächt), 1990, p. 79 e.v.Flemish Miniature Painting in the 15th and 16th Centuries (Georges Dogaer), 1987, p. 133 e.v.Kunstschatten uit het bisschoppelijk museum van Haarlem in het aartsbisschoppelijk museum Utrecht (Jan Verspaandonk), 1967, p. 27-28, cat. nr. 26Catalogus van de handschriften en boeken van het Bisschoppelijk Museum te Haarlem (B. Kruitwagen), 1913, p. 56-57, cat. nr. 66
- Opmerkingen?Ziet u een fout of heeft u extra informatie over dit object?
Laat het ons weten!