Geestelijke oefeningen en gebeden
Oost-Nederland?, 1500-1520
BMH h98

Geert Grote, Horae, exercitia, preces
Dordrecht?, 1456
BMH h64

Het manuscript dat de kopiist overschrijft noemen we de legger. Het overschrijven van de legger verloopt niet altijd foutloos. Deze bevat soms
onjuistheden, die klakkeloos worden overgenomen. Ook de kopiist zelf vergist zich wel eens. Als woorden op elkaar lijken of hetzelfde zijn, kan
hij bijvoorbeeld verder gaan met de verkeerde zin. Zo worden stukken tekst overgeslagen of juist herhaald. Kleine fouten schraapt de kopiist met een mesje weg. Bij grotere vergissingen staat er vaak een correctie in de marge of worden de fouten doorgestreept. Zo is bij handschrift 54 het dubbelop geschreven woord ‘metten’ met rood doorgekrast. Bij handschrift 55 is de foutief toegevoegde rode tekst verwijderd.

zaaltekst tentoonstelling

Beeldschone boeken : de middeleeuwen in goud en inkt

2009

Niet in het museum te zien

BMH h64

handschrift

Horae, exercitia, preces

Geert Groote (auteur, Delft) plaats vervaardiging onzeker

1456 1508

perkament

i+167 f.

bruikleen(?)

1907-08-24

Het jaar van vervaardiging van het handschrift, 1456, staat twee keer in het boekje vermeld, op f. 4v (later toegevoegd) en f. 17r. De Utrechtse kalender bevat geen bijzondere vermeldingen en zelfs Jeroen, zo kenmerkend voor Holland, ontbreekt. Toch is het boekje vermoedelijk wel in Delft ontstaan, hetgeen afgeleid kan worden uit de randversiering die bestaat uit tweekleurig penwerk in de `schulp'-stijl, waaraan gouden knopjes en bolletjes en halve figuren en tekstbanderoles zijn toegevoegd. Naast enkele getijden bevat het handschrift vooral passiegebeden en gebeden tot Maria. Later, vermoedelijk in 1508 is een aantal bladen toegevoegd: eerst een dubbelblad met een tabel voor de zondagsletter en het gulden getal gedateerd 1508 (f. 2-3), en vervolgens vier bladen met daarop ook `aubergine'-penwerk (f. 20-24). Wellicht is dit gebeurd in Dordrecht, de stad waar de eigenaar woonde.
Het boekje was volgens een inscriptie vanaf 1460 eigendom van Jacob Oem Tielmansz te Dordrecht (+ 1486): `Dit bueck hoert toe Iacop oem Tielman zoen te Dordrecht wonende teghen den hoppen bier steighert' (f. 167v).

Decoratie: 6 bladzijden met penwerkinitialen en randversiering (penwerk over 4 marges, met halve figuren, dieren en tekstbanderollen in Latijn), talrijke initialen met penwerk ('schulp'- en 'aubergine'stijl) Handschrift: littera textualis Boekband: 15de eeuw

Dordtse poorters vereeuwigd : de stedelijke elite en de schilderkunst tot 1572 : jaarboek 2023  (Kees Sigmond), 2023, p.151, afbIIMM : illustrated inventory of medieval manuscripts in Latin script in the Netherlands 1 Utrecht, Museum Catharijneconvent = IIMM : inventaire illustré de manuscrits médiévaux = IIMM : illustriertes Inventar mittelalterlicher Manuskripte  (J.P. Gumbert), 2011, nr. 218Dirty books : gebruikssporen in een middeleeuws manuscript  (Kathryn M. Rudy), 2010Die handschriftliche Überlieferung der Werke des heiligen Augustinus, VIII/2 : Belgien, Luxemburg und Niederlande : Verzeichnis nach Bibliotheken  (Marie Therese Wieser), 2000, p. 313Middeleeuwse boeken van Het Catharijneconvent  (Helen Wüstefeld), 1993, p. 161, cat. nr. 109, afb., p. 219, kol. 1, nt. 9Kriezels, aubergines en takkenbossen : randversiering in Noordnederlandse handschriften uit de vijftiende eeuw  (Anne Sophia Korteweg), 1992, p. 64-65, cat. nr. 30, afb.Portretten van echt en trouw : huwelijk en gezin in de Nederlandse kunst van de zeventiende eeuw  (E. de Jongh), 1986, vgl. 206-208, cat. nr. 44Geert Grote en de moderne devotie  (Marlies Caron), 1984, p. 4, cat. nr. 45Amsterdamsch Historisch Museum : schilderijen daterend van voor 1800, voorlopige catalogus  (Albert Blankert), 1975-1979, p. 419Manuscrits datés conservés dans les Pays Bas  (G.I. Lieftinck), 1964-1988, p. 222, cat. nr. 748Catalogus van de handschriften en boeken van het Bisschoppelijk Museum te Haarlem  (B. Kruitwagen), 1913, p. 52-54, cat. nr. 64

Ziet u een fout of heeft u extra informatie over dit object?
Laat het ons weten!