Getijdenboek- en gebedenboek
Meester van Hugo Jansz Van Woerden en Suffragiënmeesters, ca. 1485
BMH h162

Getijden- en gebedenboek
Zwolse meester, ca. 1480
BMH h63

Getijden- en gebedenboek
Suffragiënmeesters, 1480-1510
OKM h2

In de marges …

Middeleeuwse handgeschreven boeken zijn vaak rijk gedecoreerd. De tekst begint met een versierde initiaal. Schilderingen met christelijke scènes uit bijvoorbeeld het leven van Jezus, Maria of belangrijke heiligen nemen een prominente plaats in. Deze decoraties heten miniaturen en beelden scènes volgens bekende beeldtradities uit. In de randversieringen is er meer ruimte voor de creativiteit van de schilder. Naast bloem- en plantmotieven worden de marges gevuld met fantasiewezens, groteske figuren en ondeugende scènes. De margedecoraties zijn bijzaak, maar vragen niet minder aandacht van de lezer.

zaaltekst vaste opstelling

2017

Niet in het museum te zien

OKM h2

handschrift

Getijden- en gebedenboek

Geert Groote (auteur, Zuid-Holland, Delft (?))
Suffragiënmeesters (illustrator)

1480 - 1509

perkament

ii+255+iii f. (incompl.)

bruikleen

Met in de kalender de feestdagen voor Hippolytus en Jeroen in rood, is ook dit boek vermoedelijk in Delft of voor Delfts gebruik gemaakt. De originele boekband met Salvator Mundi paneelstempels op voor- en achterzijde, omgeven door kleine stempeltjes van beukenootjes, halve cirkeltjes en klavertjesvier gegroepeerd rond een rozette, is echter Haarlems of althans Noordhollands van oorsprong. Het handschrift is, ondanks het feit dat er minstens 18 miniaturen ontbreken, met de bijna 50 bladen met warm gekleurde margeversiering nog steeds een zeer rijk boek. De miniaturen waren gelijmd op een strookje perkament dat nu nog zichtbaar is.
De miniaturen zijn ingevoegd zonder dat het boek herbonden is. Omdat de lijm heeft los gelaten, ligt het blad nu los in het handschrift. De miniatuur toont een afbeelding van het Pinksterfeest (f. 100v) bij het begin van de getijden van de H. Geest. De randversiering op het blad ertegenover bestaat uit vrij zware bladeren, bloemen en vruchten die zijn geschilderd in warme kleuren met een rijk gebruik van goud. Hier en daar zijn speelse en musicerende mannetjes en engeltjes toegevoegd, of dieren op groene eilandjes. Een tweede miniatuur (laatste oordeel, voorheen f. 160v), die tot de jaren zeventig bewaard was gebleven, is verdwenen toen het handschrift uit het voormalige museum is gestolen en later in Keulen werd teruggevonden.

Decoratie: 1 bladgrote losse miniatuur (minstens 18 uitgesneden), 49 bladen met geschilderde initialen en randversiering over 3 of 4 marges, talrijke initialen met randversiering (goud/groen) Handschrift: littera textualis Boekband: 15de eeuw, bruin leer om houten platten, blind (Christus Salvator Mundi stempel en 'Haarlemse' beukenootjes)

IIMM : illustrated inventory of medieval manuscripts in Latin script in the Netherlands 1 Utrecht, Museum Catharijneconvent = IIMM : inventaire illustré de manuscrits médiévaux = IIMM : illustriertes Inventar mittelalterlicher Manuskripte  (J.P. Gumbert), 2011, nr. 996Verzamelen van middeleeuwse kunst in Nederland 1830-1903  (Barbara Kruijsen), 2002, p. 227Museum Catharijneconvent : agenda / diary 1998  (Niels H. Koers), 1997, afb. week 44, f. 129rMiddeleeuwse boeken van Het Catharijneconvent  (Helen Wüstefeld), 1993, p. 162, cat. nr. 110, afb.

Ziet u een fout of heeft u extra informatie over dit object?
Laat het ons weten!