RELIEKHOUDER IN DE VORM VAN EEN ARM
Utrecht, Nicolaas Verhaar, zilver, 1712 of 1735
ABM m1569

Bovenin is een stukje zichtbaar van de arm van de jezuetenheilige Franciscus Xaverius.
Dit partikel werd in 1662 te Mechelen overgegeven aan pater Van Alckemade die het naar de Noordelijke Nederlanden overbracht. Vanaf 1683 mocht het daar worden vereerd. Dit gebeurde in de Xaveriuskerk op 't Zand te Amersfoort, die tot 1762 door jezuïeten bediend werd.

zaaltekst vaste opstelling

2005

Niet in het museum te zien

ABM m1569b

document, echtheidsverklaring

Echtheidsverklaring behorend bij ABM m1569a

Joannes van Bloclant (auteur)
Johannes van Neercassel (auteur, Mechelen)

1662 - 1663

papier

bruikleen

1967

Echtheidsverklaring behorend bij ABM m1569a, met de volgende tekst:
Ego infrascriptus testor in fide sacerdotis me
accepisse Romae reliquias S. Francisci Xaverij,
quas dedi P. Joanni ab Alkemade soc. Jesu
à cubiculario Admodum R.P.N. Generalis
Goswini Nickel fratre Gregorio Raeden, qui
fide religiosi asservit, esse de carne brachij
dextri eiusdem sancti, pulverisata, et cum
modico gummi mixtâ. Datum Mechlinia
17 decemb. 1662
Joannes à Blocklant
Sacerdos Soc. Jesu

Viso suprascripto testimonio, ut p(redic)tae Reliquiae in
honore habeantur, populoque Catholico exponantur
supplicanti concedo, et facultatem facio. Datum in loco
residentiae n(ost)rae die septima mensis februarij 1663
Johannes ep(iscopu)s Castoriensis

Vertaling:
Ik, ondergetekende getuig op mijn woord als priester, dat ik in Rome relieken van de heilige Franciscus Xaverius heb ontvangen die ik gegeven heb aan pater Joannes van Alkemade s.j. Ik ontving ze van de kamerdienaar van de zeereerwaarde pater generaal Goswinus Nickel, broeder Gregorius Raeden, die op zijn woord als geestelijke bevestigd heeft dat deze komen uit het vlees van de rechterarm van de heilige, tot stof vergaan en met een beetje gom vermengd.
Gegeven Mechelen, 17 december 1662
Joannes van Blocklant, s.j.

Het bovengeschreven getuigschrift gelezen hebbend voldoe ik aan het verzoek dat de voornoemde relieken vereerd mogen worden, en dat ze aan het katholieke volk getoond mogen worden; ik geef daartoe de mogelijkheid.
Gegeven in onze residentie op 7 februari 1663
Johannes bisschop van Castorië

Casper Staal maakte in april 2013 een transcriptie en vertaling van de tekst, die in de beschrijving van het voorwerp is opgenomen. Ook plaatst hij de volgende opmerkingen:
Met het woord 'pulverisata' wordt een associatie gemaakt met de tekst 'Memento homo quia pulvis es et in pulverem reverteris' (Gedenk, mens, dat gij stof zijt en tot stof zult ge wederkeren). Deze tekst wordt op Aswoensdag gebruikt tijdens het uitreiken van de askruisjes. Ze komt uit Genesis 3, 19.
Johannes bisschop van Castorië is Johannes Neercassel, apostolisch vicaris over de Hollandse Zending. Hij was bisschop gewijd en mocht dus een dergelijk verlof geven. Omdat de zetel van Utrecht door de politieke constellatie in de Republiek der Zeven Verenigde Provinciën niet bezet kon worden, had hij het titulaire bisdom Castorië toegewezen gekregen (i.p.i. = in partibus infidelium).

Ziet u een fout of heeft u extra informatie over dit object?
Laat het ons weten!